یکی از انواع مقرون به صرفه در تولید بسته بندی، بسته بندی اسپتیک است. بسته های اسپتیکی با توجه به کیفیت مطلوبی که دارند می توانند به تولید کنندگان سود خوبی بدهند. به همین دلیل در این مطلب به معرفی و بررسی مزایا و معایب بسته های اسپتیک پرداخته ایم.
در صنعت و تولیدات صنعتی، استفاده از مواد اولیه بهصرفه و ارزان قیمت که در دسترس باشند، بسیار حائز اهمیت است. از این رو، تولیدکنندگان همواره در صدد پیدا کردن مواد مناسب با ویژگیهای ذکرشده هستند تا بتوانند ضمن ارائه کیفیت قابلقبول به مشتری، از سود مطلوبی برخوردار شوند.
اسپتیک نوعی بستهبندی از جنس پلی اتیلن است که به دلیل ارزان بودن و داشتن ویژگیهای مطلوب، در صنایع مختلف به ویژه صنعت تولید مواد غذایی و دارو از آن به وفور استفاده میشود. در این مطلب میخواهیم نگاه کاملتری به بسته بندی اسپتیک و کاربردهای آن داشته باشیم؛ پس اگر دوست دارید با دنیای بسته بندی اسپتیکی بیشتر آشنا شوید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
اسپتیک نوعی بستهبندی است که از ذرات پلی اتیلن و طی مراحل مختلف ساخته میشود؛ این مراحل عبارتند از:
· تهیه ماده اولیه پلی اتیلن
· برش دادن پلی اتیلن به ورقههای نازک و شکل دادن اولیه به روش قالبگیری بادی
· تثبیت شکل پلی اتیلن طی فرآیند آببندی حرارتی
· تخلیه هوای داخل بسته
· استریل شدن بستهبندی توسط اشعه گاما در شرایط کاملا ایزوله
اسپتیک یک نوع بستهبندی چندلایه است؛ یعنی از چندین لایه با جنس و ضخامت متفاوت ساخته میشود و برای هر محصولی، تعداد لایهها و ضخامت آنها تغییر میکند. دلیل اینکه از چند لایه در تولید Aseptic استفاده میشود، این است که محتویات داخل آن نسبت به شرایط بیرون و میکروارگانیستمها عایق باشند. به طور کلی، یک بستهبندی معمولی اسپتیکی از لایههای زیر تشکیل شده است:
بسته های اسپتیکی مثل هر نوع بسته بندی دیگری دارای مزایا و معایب مختلفی هستند. بررسی مزایا و معایب بسته بندی های مختلف به ما و به خصوص تولیدکنندگان مواد مختلف کمک می کند تا در تولید محصول خود بهترین انتخاب را داشته باشند. در این قسمت از مقاله به بررسی مزایا و معایب این بسته ها پرداخته ایم.
در سالهای اخیر، میزان درخواست تولیدکنندگان برای استفاده از بستهبندی اسپتیک در خطوط تولید محصولات مختلف افزایش یافته است؛ طبق پیشبینی Freedonia Group نرخ تقاضا برای این نوع بستهبندی 8/6 درصد رشد خواهد داشت و درآمد حاصل از آن در سال 2020 به 4/6 میلیارد دلار خواهد رسید. بنابراین، استفاده از Aseptic در صنعت بستهبندی، مزایای زیادی به همراه دارد؛ برای مثال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
محصولات بستهبندیشده با Aseptic ماندگاری بیشتری خواهند داشت؛ چون این نوع بستهبندی بدون نیاز به سرمایش یخچال بین 6 تا 12 ماه از محتویات خود محافظت میکند. بنابراین، تولیدکنندگان وقت بیشتری برای فروش محصولاتشان دارند و از طرفی، مشتریان هم میتوانند برای مدتی از اقلام خریداریشده نگهداری کنند؛ بدون اینکه نگران فاسد شدن و گذشتن تاریخ مصرف محصول باشند.
دمای مطلوب برای نگهداری بستهبندی اسپتیکی، بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد است؛ پس نیازی به فناوری پیشرفته و سرمایش دائمی نیست و هزینه حمل و نقل کاهش مییابد. همچنین، این نوع بستهبندی، نسبت به انواع فلزی و شیشهای حجم کمتری دارد و سبکتر است؛ به این ترتیب، فضای کمتری اشغال میکند و بار دیگر باعث کاهش هزینهها میشود.
به دلیل شرایط ایزوله در هنگام استریل کردن بستهبندی، محتویات آن نسبت به نفوذ میکروبها و میکروارگانیسمها به داخل بسته کاملا عایق هستند و نیازی به ماده نگهدارنده نیست. بنابراین، تولیدکنندگان میتوانند بدون نگرانی از ترکیبات مورد علاقه مصرفکننده استفاده کنند تا محصولات باکیفیتتری به بازار عرضه شود. جالب است بدانید، بستهبندی اسپتیک در دمایی بین 91 تا 146 درجه سانتیگراد و در مدت زمان 2 تا 3 ثانیه کاملا استریل میشود.
بستهبندی اسپتیکی به عنوان روشی پایدار و دوستدار محیط زیست شناخته میشود؛ چون در وهله اول از منابع تجدیدپذیر تولید شده و 60 درصد پلاستیک کمتری نسبت به گزینههای مشابه دارد. همچنین، برای تولید این نوع بستهبندی از انرژی کمتری استفاده میشود.
به دلیل استفاده از فناوریهای بهروز در فرآیند بسته بندی اسپتیک محصولاتی که در این نوع بستهها قرار میگیرند، افت کیفیت نخواهند داشت؛ برای مثال اگر مواد غذایی بستهبندیشده با اسپتیک را مزه کنید، طعم و بوی مطبوعی دارد. از طرفی ارزش غذایی آن هم حفظ میشود، اما مواد غذایی کنسروی ممکن است با فلز واکنش داده و خواص خود را از دست بدهند.
رنگندانههای طبیعی (کلروفیل، آنتوسیانین، بتالائین و کاروتنوئیدها) در این نوع بستهبندی حفظ میشود. ریبوفلاوین، اسید پانتوتنیک، بیوتین، نیاسین و ویتامینهای گروه B6 در این بستهبندی تحت تاثیر قرار نمیگیرند. ویتامینهای تیامین و B12 تا ده درصد، اسیدفولیک و پیریدوکسین تا 15 درصد و ویتامین C تا 25 درصد در اثر فرآیند آسپتیک از بین میروند.
به طور کلی مزایای استفاده از Aseptic در صنعت بستهبندی، در موارد زیر خلاصه میشود:چنین ویژگیهایی باعث شده تا اسپتیک در بستهبندی موادی مانند موادغذایی، داروها و لوازم آرایشی بهداشتی کاربرد فراوانی داشته باشد؛ مثلا از بستهبندی اسپتیکی در خط تولید محصولاتی مانند شیر و لبنیات مثل خامه یا ماست، پودینگ یا دسرهای مشابه، سس سالاد، تخم مرغ مایع، بستنی و موارد دیگر استفاده میشود. این بستهبندی برای غذاهایی که حاوی ذرات ریز هستند، بسیار مناسب است؛ مانند پنیر، غذای کودک، مشتقات گوجهفرنگی، میوه و سبزیجات، سوپها و محصولات برنجی. همچنین، Aseptic در صنعت داروسازی هم کاربرد دارد چون در شرایط کاملا ایزوله، استریل شده تولید می شود و نسبت به نفوذ باکتریها عایق است.
معایب این روش از مزایای آن بسیار کمتر است، اما برای سنجیدن تمام ابعاد این نوع بستهبندی باید در جریان نکات منفی قرار بگیرید. هزینه پردازش Aseptic نسبت به کنسرو بیشتر است؛ چون برای طی کردن فرآیند استریلیزاسیون به دستگاههای متعددی نیاز دارد. همچنین، امکان ضدعفونی کردن و پاکسازی کامل اتاق کار و هوای آن برای تولید بستهبندی کمی دشوار است.
در این مطلب، به بررسی بسته بندی اسپتیک از ابعاد مختلف پرداختیم. همچنین مزایا و معایب بسته های اسپتیک را بررسی کردیم و به طور کلی به معرفی ویژگی های بسته های اسپتیکی پرداختیم.
استفاده از این نوع بسته بندی به دلیل ارزان و سبک بودن در بین تولیدکنندگان صنایع مختلف به ویژه صنعت مواد غذایی، بسیار رایج است و هر سال به نرخ تقاضای آن اضافه میشود. در پایان باید بدانید برای ارائه محصول باکیفیت، علاوه بر استفاده از مواد درجه یک در تولید، باید از بسته بندی مناسب هم استفاده کنید؛ در همین راستا، بستهبندی اسپتیکی میتواند گزینه مناسبی باشد.
اسپتیک نوعی خاص از بسته بندی محصولات است که به خصوص در زمینه بسته بندی محصولات دارویی و غذایی کاربرد ویژه ای دارد. مانند بستدی بندی لبنیات
برای آشنایی بیشتر با محصولات اپستیک و مراحل تولید آن به مقاله بسته بندی اسپتیک چیست مراجعه کنید.